Γκραουμπίντεν

(Graubünden).Καντόνι (7.105 τ. χλμ., 186.710 κάτ. το 2000) της Ελβετίας. Το έδαφος του Γ. είναι ορεινό με περισσότερες από 20 αλπικές κορυφές, ύψους πάνω από 2.700 μ. Οι πολυάριθμες ποτάμιες κοιλάδες του είναι μικρής έκτασης, με μεγαλύτερες τις Άνω και Κάτω Εγκαντίνα που βρίσκονται στα ανατολικά και διασχίζονται από τον ποταμό Iv. Από το δυτικό άκρο του καντονιού περνάει η σήραγγα του Αγίου Γοτθάρδου των Άλπεων. Έχει πολλούς παγετώνες οι κυριότεροι από τους οποίους είναι οι Τέντι, Ράινβαλντ, Βερνίνα, Αλμπούλα και Σιλβρέτα, σε ύψος πάνω από 3.350 μ. Από τα βουνά του, πηγάζουν ο Ρήνος, ο Iv, καθώς και πολλοί παραπόταμοι του Πάδου. Στα ορεινά περάσματα Σεν Μπερνάρ, Λουκμάνιεζ, Σπλίγκεν και Όμπεραλπ έχουν κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομοι. Το Γ. διαθέτει σπάνιες φυσικές ομορφιές. Στην περιοχή υπάρχουν πολλές μικρές λίμνες, ιαματικές πηγές και χιονοδρόμια, από τα οποία τα σπουδαιότερα είναι το Σεν Μπερνάρ, το Σουλς Φίντερις, το Λε Πρες και το γνωστό Σεν Μόριτς. Παρότι το χιόνι μένει στα βουνά έως τα τέλη Μαΐου και πολλές φορές έως τον Ιούλιο, το κλίμα στις κοιλάδες είναι θερμό ή εύκρατο. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Πρωτεύουσα του καντονιού είναι η Χουρ (Chur) η οποία είναι χτισμένη στο βόρειο τμήμα του. Το Γ. και τα γειτονικά εδάφη, που αρχικά αποτελούσαν τη ρωμαϊκή επαρχία της Ρετίας, για μεγάλο διάστημα ανήκε στη Γερμανία. Καντόνι της Ελβετικής Συνομοσπονδίας ανακηρύχθηκε το 1803. Η γαλλική ονομασία του Γ. είναι Γκριζόν (Grisons). Η λίμνη Σιλβαπλάνα στο ελβετικό καντόνι Γκραουμπίντεν. Ένας δρόμος της Χουρ, ιστορικού κέντρου και πρωτεύουσας του καντονιού Γκραουμπίντεν της Ελβετίας (φωτ. Nat).